İstişarenin Önemi

• Salih bir kimseye “Veli olmak ister misin?” dediler. “Rabbimle istişare etmeli, danışmalıyım” cevabını verdi.

• Dostluk, dostluk nazarının .. Haset, haset nazarının .. Husûmet düşmanlık nazarının .. Zan, zan nazarının perdeleridir .. Bundandır ki istişareler ilahî bir rahmettir.

• Araştırma ve istişare yapmadan, kendi görüşünle sabitleştirdiğin kanaatinde çok fazla yanılabilirsin.  

• İstişaresiz akla veya sahibine sorulsa ki, “Sen bir saraya davet olundun.. o saraya girerken teşrifat hizmetçilerinden birisi tarafından mı karşılanmak istersin, yoksa bütün saray erkanı senin için kapıya gelmişler, teşrifine hazır bekliyorlar; hangisini tercih edersin?..” Elbette sana verilen değere göre karşılanmak belki layık olmadığın derecede karşılanmak çok hoşuna gider. İşte yapacağın istişarelerde çok akıllar gireceğin kapıda sana yol gösteriyor. Teşrifatçılık ediyorlar.. senin kararında çok akıllar yardımcı oluyor. Böylece adeta sen küllî akıldan veya onun temsilcilerinden yardım alıyorsun. Belki vereceğin kararın vebalinden de kurtuluyorsun. Ey akıl, her tedbirin için istişareye devam et!.. Israrla devam et!..

• İnatçılık, kötü sıfatların en kötülerindendir. Genel olarak şiddetli inat gösterenler istişareye, diyaloğa kapalı kimselerdir. Başka akıllardan faydalanmayı kabul edemeyecek derecede akıllarını beğenmiş akılsızlardır.

• Sokakta bulduklarınız (korkarım ki) ya sizi sokağa çekecek veya kendileri sokağa dönecektir. Gençler, (yuva kurmak istiyorsanız) hayat tecrübesi güçlü olan yakınlarınızdan, büyüklerinizden illa ki faydalanınız. Hem çok istişarelerinizi ilim, irfan sahipleriyle yapınız.. Teşebbüslerinizde tahkikat, istihare, belki tefe’ülleri de ihmal etmeyiniz.

• İyi niyetli, salih ilim sahiplerinin istişaresi akla külliyet ve müessiriyet kazandırır.

• Ehil kimselerden on kişilik bir istişare meclisinde dikkatli bir insan, o müşavereden on kişilik birikim elde edebilir.

• Nefsinle ve seni kuşatanlarla büyük problem yaşıyorsun. Onlar seni nefsinden koruyamıyorlar, istişarenin hakkını vermiyorlar. Onların nefisleri ve uzun emelleri de sana zarar veren nefsinden geri kalmıyor.

• İstişare bir çocukla bile yapılsa yalnız menfaatlidir, zararı hiç yoktur. Sermayesiz, külfetsiz, risksiz çok kazançlı bir ticarete benzer.

• Akılca güçlü kimse başkalarının akıllarını da kendi aklı gibi kullanabilendir. O kimse yapacağı işlerde istişareyi ihmal etmez.

• Akıl melekesini, cihazını işlete işlete üstün akıl olmak seviyesinde bir yüksek akıl derecesi kazanabilmiş olanları akılca Eflatun, İbn-i Sina, belki Bediuzzaman olsalar da kendi akıl ve muhakemelerine kanaat etmeyip başkalarının akılca dirayetlerinden faydalanıp çok akılları kendi hesaplarına kullanabildiklerini gördüm. Bunun için akılca zayıf olan kimselerin tenezzül etmedikleri istişarelere, kitaba, sünnete riayetle layık olduğu değeri veriyorlar. Kitab Sahibi Rabb’imiz, kelamıyla insanlığa akıl edebilsinler diye yollarını açıyor, okuyarak, araştırarak, istişarelerle akıllarının hayrını göreceklerini irşad buyuruyor, Efendimiz  (a.s.m.) istişareye, -vahiyle serfiraz olmazına rağmen- her zaman öncelik veriyor. Hira’dan dönüşünde (kaynaklara göre) ilk vahyi alınca nasıl davranacağını Hadice-yi Kübra annemizle istişare ediyor. O istişare ile ilk heyecanı teskin oluyor. Rabb’imiz bu aciz kulunu mağfiret buyurmasından sonra “tercih edeceğin cennetlerden birisine girebilirsin” buyursa, burada muhakeme gücümden faydalanırsam “meleklerle istişare edebilir miyim?” derim. İzn-i ilahi ile istişaremi yaparım. İnşaallah-ur Rahman. Ümidim var.

• Sen izdivaç yapmak istiyorsun, dengini bulmazsan belânı bulursun. Halbuki en kısa bir yolculuğunda yol arkadaşını ne kadar titizlikle ve dikkatle seçersin.

Ahmed İhsan Genç / Kuş Sütü